4 Verplichtingen na het registreren van een handelsmerk

Wanneer je jouw merk eenmaal hebt geregistreerd, begint het pas echt. Veel ondernemers denken dat ze na registratie klaar zijn, maar er zijn nog vier belangrijke verplichtingen waaraan je moet voldoen. Deze verplichtingen zorgen ervoor dat jouw geregistreerde merk beschermd blijft en je geen onnodige risico’s loopt.

In dit artikel leer je welke verplichtingen je hebt en krijg je praktijkvoorbeelden, zodat je precies weet waarop je moet letten.

Exclusieve rechten verleend bij merkregistratie

Een succesvolle merkregistratie verschaft iemand automatisch exclusieve rechten op zijn merk. Dit betekent dat deze persoon als enige het merk mag gebruiken voor de producten of diensten waarvoor het is geregistreerd. Dit geldt niet alleen voor de naam, maar ook voor het logo en eventuele andere onderscheidende elementen. 

Een andere ondernemer die in dezelfde branche actief is, mag dus niet zomaar hetzelfde of een vergelijkbaar merk gebruiken. Deze exclusiviteit verschaft de merkhouder een sterke juridische positie, waardoor hij/zij kan optreden tegen een inbreuk, bijvoorbeeld wanneer het merk wordt nagemaakt of gekopieerd. 

Enkele voorbeelden van exclusieve rechten zijn:

• het recht om het merk te gebruiken op producten, verpakkingen en reclame;
• de mogelijkheid om anderen te verbieden het merk te gebruiken, ook wanneer zij slechts een klein deel overnemen;
• de optie om licenties te verlenen: het merk kan dus ook door anderen gebruikt worden, maar alleen met toestemming van de merkhouder.

Een geregistreerd merk geeft je bovendien de mogelijkheid om op te treden tegen verwarring bij consumenten. Zo bescherm je de identiteit van het merk en zorg je ervoor dat het merk herkenbaar blijft in de markt.

Hoe behoud je de exclusieve rechten op je merk?

Om je exclusieve rechten op een merk te behouden, moet je actief handelen.

Registratie alleen volstaat niet. Je bent tevens verplicht om de registratie op de juiste manier te handhaven, te beschermen en te verlengen om je positie als merkeigenaar te behouden.

1. Handhaaf je rechten bij merkinbreuk

Merkinbreuk is een reëel risico voor elke merkeigenaar. Het is daarom belangrijk om alert te zijn op het gebruik van jouw merk door andere partijen, vooral als dat zonder jouw toestemming gebeurt. Merkinbreuk kan zich bijvoorbeeld voordoen bij vergelijkbare namen, logo’s of producten. Bij een vermoeden van inbreuk stuur je meestal eerst een waarschuwing of sommatie. Zo’n brief voorkomt vaak verdere stappen. Helpt dat niet, dan kun je juridische maatregelen overwegen en bijvoorbeeld naar de rechtbank stappen.

2. Voorkom dat je merk een soortnaam wordt

Een merk verliest zijn kracht wanneer het een soortnaam wordt. Wanneer men bij het horen van jouw merknaam aan het product zelf denkt in plaats van aan jouw bedrijf, loop je grote risico’s. Een klassiek voorbeeld is het merk ‘aspirine’, dat in veel landen een soortnaam is geworden en daardoor niet langer beschermd is. 

Wat kun je hiertegen doen? Gebruik je merk consequent als merk, niet als algemene benaming van je product. Corrigeer mensen in je omgeving die de merknaam verkeerd gebruiken. Zet waar mogelijk het ®-teken achter je merknaam om te laten zien dat het om een merk gaat, en niet om een soortnaam.

3. Vermijd overmatige wijzigingen aan je merk

Je merk, zoals je dat hebt geregistreerd, bepaalt de reikwijdte van je exclusieve rechten. Te ingrijpende wijzigingen aan je logo, naam of andere visuele aspecten kunnen ertoe leiden dat je bescherming vervalt. Klanten en derden moeten immers meteen kunnen zien dat het om jouw geregistreerde merk gaat. 

Kleine aanpassingen, zoals andere kleuren of subtiele details, zijn meestal geen probleem. Maar bij grote veranderingen is het verstandig om opnieuw merkregistratie aan te vragen. Zo blijf je verzekerd van actuele en geldige bescherming. Leg alle doorgevoerde wijzigingen goed vast, zodat je bij discussies of problemen eenvoudig kunt laten zien dat het merk trouw blijft aan de oorspronkelijke registratie.

4. Verleng tijdig je merkregistratie

Merkregistratie verloopt niet automatisch: je moet die na tien jaar (in de Benelux en de EU) zelf verlengen. Doe je dit niet op tijd, dan vervallen je rechten en kan een ander je merk zelfs claimen. Tijdige verlenging is dus essentieel voor het behoud van je exclusiviteit. Stel tijdig herinneringen in, bijvoorbeeld via je merkenbureau of in je agenda. 

Het is mogelijk om een merk onbeperkt te verlengen, zolang je steeds op tijd actie onderneemt. Bij elke verlenging wordt gecontroleerd of het merk nog daadwerkelijk wordt gebruikt. Zorg er dus voor dat je merk actief is op de markt wanneer je het verlengt.

Waarom professionele merkbewaking een waardevolle bescherming is

Professionele merkbewaking is geen overbodige luxe, maar een slimme stap die je merk beschermt. Veel ondernemers denken dat merkregistratie volstaat, maar het echte werk begint pas na de registratie.

Met professionele merkbewaking wordt continu gecontroleerd of anderen jouw merknaam of logo schenden. Zo ontvangt een ondernemer tijdig een waarschuwing wanneer er een vergelijkbaar merk wordt geregistreerd. Dit voorkomt vervelende situaties, zoals verwarring bij klanten of imagoschade.

Het volgende overzicht laat zien wat merkbewaking oplevert:

Een merkenbureau neemt deze taak vaak volledig op zich. Het kost weinig moeite, maar garandeert dat je merk niet zomaar wordt nagemaakt of misbruikt. Door jouw merk goed te laten bewaken, geniet je van gemoedsrust en kun  jij je zonder zorgen volledig op je onderneming focussen.

Belangrijkste punten

Na registratie van een merk krijg je exclusieve rechten, maar ook belangrijke verplichtingen.

Je moet het merk actief gebruiken om het exclusieve recht te behouden en het beschermen tegen ongeoorloofd gebruik.

Daarnaast is het cruciaal om de registratie tijdig te verlengen om verlies van rechten te voorkomen.

Tot slot moet je overmatige wijzigingen aan je merk vermijden.

Veelgestelde vragen

Moet elke ondernemer zijn merk registreren?

Nee, niet elke ondernemer hoeft zijn merk te registreren, maar het is wel sterk aan te raden om je merk te beschermen. Registratie geeft je exclusieve rechten om het merk te gebruiken en voorkomt dat anderen zich zonder toestemming bedienen van jouw merknaam, logo of slogan. Zonder registratie loop je het risico dat concurrenten jouw merk overnemen of dat je minder makkelijk je merk kunt beschermen bij juridische conflicten. Vooral als je merk belangrijk is voor je bedrijf en marketing, is registreren een slimme stap om je merkwaarde veilig te stellen.

Hoe verloopt een merkregistratie?

Een merkregistratie verloopt via een officiële aanvraag bij het merkenbureau, waarbij je het gewenste merk, de categorieën van producten of diensten en de gegevens van de aanvrager indient. Vervolgens onderzoekt het bureau of het merk aan de eisen voldoet en of het nog niet in gebruik is door anderen. Als er geen bezwaren zijn, wordt het merk gepubliceerd en na een bepaalde termijn definitief geregistreerd. Tijdens dit proces krijg je soms te maken met derden die bezwaar maken. Pas wanneer de registratie succesvol is afgerond, is je merk wettelijk beschermd.

Welke exclusieve rechten krijg je wanneer je een merk registreert?

Met een merkregistratie krijg je het exclusieve recht om het merk te gebruiken voor de geregistreerde producten of diensten. Dit betekent dat anderen jouw merknaam, logo of andere herkenningstekens niet zonder jouw toestemming mogen gebruiken, kopiëren of namaken binnen dezelfde branche. Hierdoor kun je misbruik, namaak en verwarring voorkomen en je merk beschermen tegen concurrenten. Daarnaast geeft merkregistratie je het recht om juridische stappen te ondernemen tegen inbreukmakers en je merk commercieel te exploiteren, bijvoorbeeld via licenties of franchising.