Maak deze 5 fouten niet bij een het afsluiten van een lening

Hoewel het afsluiten van een lening vaak simpel lijkt, krijg je in de praktijk echter te maken met veel valkuilen. Zowel particulieren als ondernemers maken regelmatig dezelfde 5 veelvoorkomende fouten bij het aangaan van een lening. Elk van deze fouten kan flinke financiële gevolgen hebben - zeker wanneer belangrijke details, zoals de zakelijke rente of afspraken rond een onderhandse lening, niet goed worden vastgelegd.

In dit artikel geven we concrete voorbeelden van veelgemaakte fouten en gaan we dieper in op de gevolgen.

Wees alert op deze veelvoorkomende fouten bij het afsluiten van een lening

Het afsluiten van een lening lijkt eenvoudig, maar hou rekening met meerdere valkuilen. Veel mensen maken fouten waardoor een lening duurder of stressvoller wordt.

1. Te weinig budgetmarge inbouwen

Wie geen ruimte laat in zijn maandbudget, loopt het risico niet aan de aflossingsverplichting te kunnen voldoen bij onverwachte uitgaven. Het is dan ook verstandig om inkomsten en vaste lasten gedetailleerd op te lijsten.

2. Vergelijken van leningen overslaan

Verschillende aanbieders hanteren verschillende rentes en voorwaarden. Door niet te vergelijken, betalen mensen vaak te veel. Sommigen letten alleen op de rente, maar vergeten de algemene voorwaarden (de kleine lettertjes) grondig door te nemen. Hierin worden soms kosten of bepalingen vermeld die veel invloed hebben op de uiteindelijke last.

3. Blindstaren op de rentevoet

Een lage rente lijkt aantrekkelijk, maar kan samengaan met hoge bijkomende kosten. Ook de looptijd heeft veel invloed op het te betalen totaalbedrag.

Hieronder geven we een overzicht van enkele veelvoorkomende fouten:

Vijf meest voorkomende fouten bij het afsluiten van een lening

Een gebrek aan inzicht in de voorwaarden en afspraken bij het aangaan van een lening kan onnodige financiële risico’s met zich meebrengen. Duidelijke documentatie, een reële rente en de bewuste keuze voor een bepaald type lening zijn essentieel om onaangename verrassingen te voorkomen.

1. Rente van de lening is niet marktconform

Wie niet controleert of de rente marktconform is, krijgt vaak af te rekenen met hogere kosten. Sommige leningen hanteren een rente die ver boven of juist onder het gemiddelde ligt, wat discussies met de belastingdienst of bank kan veroorzaken. 

Een onrealistisch lage rente kan bijvoorbeeld worden gezien als een schenking, met alle fiscale gevolgen van dien. Een te hoge rente daarentegen is economisch niet verantwoord en kan problemen opleveren bij de aflossing. 

Controleer jaarlijks of de rente nog steeds redelijk is en ga altijd na of andere aanbieders vergelijkbare rentes hanteren. Gebruik hiervoor een online vergelijkingstabel of neem contact op met een financieel adviseur. 

2. De lening wordt gebruikt als startkapitaal

Het is risicovol om een lening als startkapitaal in te zetten in een onderneming. Banken en investeerders willen vaak eigen vermogen zien voordat zij extra financiering verstrekken. 

Wie terugvalt op een lening als enig startkapitaal, krijgt vaak te maken met een schuldenlast die te hoog is in vergelijking met het vermogen. Dit maakt het lastiger om nieuwe leningen of investeerders aan te trekken en vergroot het risico bij tegenvallers. 

Ondernemers kijken dus best kritisch naar de verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen. Meestal is een deel eigen inbreng gewenst om het draagvlak bij andere financiers te vergroten.

3. Kosten van de notariële lening vallen hoog uit

Een notariële lening lijkt in eerste instantie overzichtelijk, maar de bijkomende kosten zijn vaak hoger dan verwacht. Denk aan notariskosten, advieskosten en soms registratie- of bemiddelingskosten. De kosten verschillen per notaris en zijn afhankelijk van de complexiteit van het contract. 

Vergelijk vooraf schriftelijke offertes en vraag goed door naar alle bijkomende aspecten. Ook bijkomende verplichtingen, zoals het inschrijven van zekerheden in het kadaster, brengen extra kosten met zich mee. Vergeet niet om deze posten vooraf te plannen in het totale budget.

4. Een zakelijke lening blijkt eindeloos te zijn

Zonder vaste looptijd of duidelijke afspraken blijft een zakelijke lening soms jarenlang openstaan. Hierdoor stapelen de rentekosten zich op en komt er geen duidelijk einde aan de schuldpositie. Het ontbreken van een aflossingsschema maakt financieel management lastig. 

Regelmatige evaluatie van de looptijd en gemaakte afspraken voorkomt onduidelijkheid en zorgt ervoor dat de financiering niet onbedoeld eindeloos verlengd wordt. Afspraken over duur, aflossingsmomenten en boete bij laattijdige betaling moeten altijd contractueel vastgelegd worden om de kans op misverstanden aanzienlijk kleiner te maken.

5. De leningsovereenkomst wordt niet gecontroleerd

Veel mensen ondertekenen een leningsovereenkomst zonder die goed door te lezen of juridisch te laten controleren. Dat leidt vaak tot onduidelijkheid over hun rechten en plichten, zeker als het contract onvolledig of niet juridisch waterdicht is. Belangrijke onderdelen zoals boetebepalingen, rentepercentages of clausules voor vervroegde aflossing kunnen dan ontbreken - met alle risico’s van dien.

Controleer altijd of de volgende onderdelen aanwezig zijn:

• Looptijd en aflossingstermijnen
• Rente en bijkomende kosten
• Zekerheden en garanties
• Vervroegde aflosmogelijkheden

Schakel een financieel of juridisch expert in om problemen achteraf te voorkomen en al je belangen te beschermen.

Belangrijkste punten

Het afsluiten van een lening brengt meer risico’s met zich mee dan vaak wordt gedacht. 

Veelvoorkomende fouten zoals een niet-marktconforme rente, onduidelijke voorwaarden of het ontbreken van een aflossingsplan kunnen leiden tot financiële problemen. 

Het is essentieel om leningen kritisch te vergelijken, alle voorwaarden grondig te lezen en professioneel advies in te winnen. 

Door bewust en goed geïnformeerd te handelen, kunnen onaangename verrassingen en juridische discussies worden voorkomen.

Veelgestelde vragen

Aan welke algemene voorwaarden kan een lening gebonden zijn?

Een lening kan aan verschillende algemene voorwaarden gebonden zijn, die zowel de rechten als de plichten van de lener en de geldverstrekker vastleggen. Denk hierbij aan de rentevoet (vast of variabel), de looptijd van de lening, het aflossingsschema (maandelijks, jaarlijks of op een andere manier) en eventuele zekerheden zoals een onderpand. Ook neemt men vaak voorwaarden op over vervroegde aflossing, boetes bij betalingsachterstand en de verplichting om bepaalde documenten (zoals jaarcijfers of inkomensverklaringen) aan te leveren. Deze voorwaarden scheppen voor beide partijen duidelijkheid over de afspraken en beschermen hen tegen financiële risico’s.

Hoe wordt rente berekend?

Rente wordt meestal berekend als een percentage van het openstaande leenbedrag over een bepaalde periode, vaak per jaar (jaarlijkse rente ofwel jaarrente). De meest voorkomende methode is lineaire rente, waarbij je rente betaalt over het resterende schuld­bedrag, dat door aflossingen steeds kleiner wordt. Bij een annuïtaire lening blijft je maandbedrag gelijk, maar betaal je in het begin meer rente terwijl de totale lasten steeds lager worden. De berekening hangt dus af van het type lening en het afgesproken rentepercentage. Bij zakelijke leningen kan de rente ook variabel zijn, waarbij deze de marktrente volgt.

Welke soorten leningen bestaan er?

Er bestaan verschillende soorten leningen, elk met hun eigen kenmerken en doeleinden. De meest voorkomende is de persoonlijke lening, waarbij je een vast bedrag leent dat je in vaste termijnen terugbetaalt tegen een vaste rente. Ook het doorlopend krediet, waarbij je flexibel kunt opnemen tot een afgesproken limiet en alleen rente betaalt over het opgenomen bedrag, is erg populair. Ondernemers kunnen zakelijke leningen aangaan die vaak zijn bedoeld voor investeringen of werkkapitaal. Daarnaast heb je hypothecaire leningen voor de aankoop van een woning, studieleningen voor onderwijsfinanciering en onderhandse leningen, waarbij je leent van een bekende of een investeerder zonder tussenkomst van een bank. Elk type lening heeft zijn eigen voor- en nadelen, afhankelijk van de situatie en het financiële doel.

Hoe weet je of een rente marktconform is?

Om te bepalen of een rente marktconform is, vergelijk je het aangeboden rentepercentage met de rentepercentages die gangbaar zijn bij andere geldverstrekkers voor vergelijkbare leningen. Daarbij kijk je naar factoren zoals het type lening (bijvoorbeeld persoonlijk, zakelijk of hypothecair), de looptijd, het leenbedrag en je risicoprofiel (zoals inkomen of kredietwaardigheid). Banken en kredietverstrekkers publiceren vaak hun actuele rentetarieven online, zodat je eenvoudig kunt vergelijken. Bij zakelijke of onderhandse leningen is het ook belangrijk om na te gaan wat fiscaal als ‘zakelijk verantwoord’ wordt gezien, bijvoorbeeld door de Belastingdienst, om problemen met aftrekbaarheid of schijnconstructies te voorkomen.