Praktische gids voor het berekenen van vakantiedagen

Gepubliceerd op

2025

min leestijd

Ben je druk bezig met het plannen van je volgende vakantie en wil je zeker weten hoeveel vakantiedagen je hebt? Dan is het handig als je weet hoe je jouw vakantiedagen kunt berekenen. Of je nu fulltime of parttime werkt, door je vakantiedagen correct te berekenen, weet je zeker dat je niets mist.

In dit artikel leggen we uit hoe je dit eenvoudig aanpakt. We bespreken welke factoren meespelen bij het opbouwen van vakantiedagen en kijken ook naar de verschillen tussen soorten werknemers.

Het belang van het berekenen van vakantiedagen voor werknemers

Het bijhouden van vakantiedagen zorgt voor rust. Door ze op tijd te berekenen, houd je overzicht en blijft je werk-privébalans in evenwicht. Het is immers belangrijk om te weten hoeveel betaalde vrije tijd je hebt, zodat je met een gerust gevoel kunt genieten van je vrije dagen.

Het berekenen van je vakantiedagen draagt dus bij aan je levenskwaliteit. Door nauwkeurig je vrije tijd bij te houden, kom je niet voor verrassingen te staan en vergroot je jouw werkgeluk. Je krijgt immers de kans om verfrissende pauzes in te plannen.

Het kan aantrekkelijk zijn om versnelde vrije tijd te berekenen, vooral bij overuren of flexibele werkregimes. Soms bouw je immers sneller vrije dagen op, afhankelijk van je gewerkte uren. Dit kan je motiveren om extra inspanningen te leveren.

Je kunt je vakantiedagen correct berekenen met behulp van een handige tool of professionele begeleiding. Zo weet je precies waar je recht op hebt en kun je optimaal voordeel halen uit je vakantie-uren. Hou zeker rekening met zowel de wettelijke als bovenwettelijke vakantiedagen.

Zorg ervoor dat je jouw gegevens up-to-date houdt. Regelmatig controleren en bijwerken helpt misverstanden voorkomen en garandeert dat je jouw vakantiedagen optimaal benut. Maak hierbij onderscheid tussen de verschillende soorten vakantiedagen, zoals verlof en compensatiedagen.

Methoden voor het opbouwen van vakantietijd voor verschillende soorten werkgelegenheid

Je vraagt je waarschijnlijk af hoe je jouw opgebouwde vakantietijd kunt berekenen.

Voor fulltime medewerkers geldt vaak dat je vakantie opbouwt op basis van je wekelijkse werkuren. Als je dus een werkweek van 40 uur hebt, bouw je meestal vier keer dat aantal uren in vakantietijd op per jaar. Werk je parttime? Dan wordt de opbouw van je vakantietijd naar rato berekend. Werk je bijvoorbeeld 3 dagen per week in plaats van 5, dan krijg je 3/5e van het aantal vakantiedagen van een fulltimer.

Type werk	Basis voor opbouw	Rakenvoorbeeld
Fulltime	4x wekelijkse werkuren	Week van 40 uur: 160 vakantie-uren per jaar
Parttime	Pro rata van fulltime	Week van 20 uur: 80 vakantie-uren per jaar

Zet je vaak de termen PTO (Paid Time Off) in zoals in de VS? Dan is het belangrijk dat je weet hoe PTO of betaald verlof wordt berekend. De berekening van PTO-uren lijkt echter sterk op die van vakantietijd. Het hangt immers af van je werkuren, maar ook van het beleid van je werkgever. Zo kiezen veel bedrijven ervoor om hun medewerkers maandelijks of bij een betaalperiode een bepaald aantal uren te laten opbouwen.

Je kunt je PTO-opbouwpercentage berekenen door het aantal opgebouwde uren te delen door het aantal gewerkte uren. Dit geeft je een inzicht in hoeveel tijd je opbouwt in verhouding tot je werkuren. Om je PTO-opbouw per betaalperiode te berekenen, neem je het aantal PTO-uren dat je per jaar opbouwt. Vervolgens deel je dit door het aantal betaalperioden in het jaar. Dit geeft je een nauwkeurig beeld van je periodieke opbouw.

Zorg dat je weet hoeveel vakantie-uren je exact hebt en hoe deze worden opgebouwd. Zo kun je optimaal genieten van je vrije tijd.

5 factoren die het opbouwen van vakantiedagen bepalen

Het opbouwen van vakantiedagen kan voor sommigen een raadsel zijn. Er zijn echter een aantal belangrijke factoren die bepalen hoeveel vakantiedagen je exact opbouwt.

1.Werku ren per week

Werk je fulltime of parttime? Hoe meer uren je werkt, hoe meer vakantiedagen je opbouwt. Voor een fulltime baan kan dit bijvoorbeeld 20 dagen per jaar zijn.

2. Arbeidsovereenkomst

Lees goed je contract na. De overeenkomst kan bepalingen bevatten over extra vakantiedagen naast de minimumvereisten. Het is goed om te weten wat er zwart op wit staat.

3. Dienstjaren

Veel werkgevers kennen werknemers extra vakantiedagen toe naarmate ze langer in dienst zijn. Bekijk zeker het bedrijfsbeleid hieromtrent.

4. Collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's)

Een cao kan extra vakantiedagen of andere voordelen bieden, wat een groot verschil maakt, afhankelijk van de branche waarin je werkt.

5. Ziekte en verlofperiodes

Tijdens ziekte of andere vormen van verlof, zoals zwangerschapsverlof, gaat de opbouw van vakantiedagen gewoonlijk door.
‍

Hoe bereken je vakantiedagen voor werknemers met een vast salaris?

1. Fulltime werknemer

Voor medewerkers met een vast salaris is de berekening van vakantiedagen best eenvoudig. Je kijkt gewoon naar het aantal uren dat iemand per week werkt.

Stel dat je medewerker 40 uur per week werkt. In Nederland heeft deze medewerker dan recht op minstens 4 keer het aantal gewerkte uren per week aan vakantiedagen per jaar. Bij een 40-urige werkweek krijgt je medewerker dus minstens 160 vakantie-uren per jaar. Dit staat gelijk aan 20 vakantiedagen van 8 uur per dag.

2. Parttime werknemer

Als je vakantiedagen wilt berekenen voor een parttime werknemer, kun je dezelfde formule gebruiken. Bij een 20-uren werkweek, komt dat neer op 80 uur of 10 dagen vakantie per jaar.

3. Extra vakantiedagen

Bedrijven bieden vaak echter meer dan de wettelijke minimumdagen. Het is dus ook aangewezen om bij te houden hoeveel bovenwettelijke vakantiedagen je opbouwt.

Wees dus goed op de hoogte van wat er in de arbeidsovereenkomst staat. Controleer in het bedrijfsbeleid hoeveel extra vakantiedagen een werknemer krijgt naast de wettelijke verplichtingen. Dit varieert van bedrijf tot bedrijf.

4. Een overzicht

Om goed de vakantiedagen te beheren, is een overzicht handig. Gebruik eventueel een verlofcalculator of een online tool. Deze tools maken het vaak mogelijk om vakantieopbouw bij te houden en verlofaanvragen te beheren. Dit zorgt voor transparantie en efficiëntie in de administratie.

Heb je vragen over afspraken omtrent vakantiedagen? Raadpleeg de HR-afdeling of je CAO. Het is belangrijk dat zowel de werknemer als de werkgever precies weten waar ze recht op hebben.

Hoe bereken je vakantiedagen voor deeltijdwerknemers?

Je vraagt je als deeltijdwerker misschien af hoeveel vakantiedagen je precies opbouwt. Het is echter best eenvoudig om als deeltijdwerknemer je vakantiedagen te berekenen - toch als je weet hoe het moet.

1. Basisregel

In Nederland heb je wettelijk recht op minimaal vier keer je wekelijkse aantal werkuren aan vakantiedagen. Werk je bijvoorbeeld 20 uur per week, dan krijg je minimaal 80 uur (of 10 dagen) per jaar.

2. Naar rato principe

Het sleutelwoord hier is ‘naar rato’. Dit betekent dat de vakantiedagen berekend worden op basis van het aantal uren dat je werkt in verhouding tot een fulltime werkweek.

3. Extra vakantiedagen

Sommige werkgevers bieden bovenwettelijke vakantiedagen. Deze komen bovenop je wettelijke vakantiedagen. Controleer je arbeidscontract of cao voor meer informatie hierover.

4. PTO voor deeltijd

Betaalde vrije tijd (PTO) werkt vergelijkbaar en wordt vaak in uren uitgedrukt. Als je 120 PTO-uren hebt en 20 uur per week werkt, dan komt dit neer op zes vrije weken (120 PTO-uren ÷ 20 uur per week).

Hoe bereken je vakantiedagen voor werknemers per uur?

1. Wettelijke minimumvereisten

Wanneer je wilt weten hoeveel vakantiedagen een werknemer per uur opbouwt, dan neem je de wettelijke minimumvereisten als startpunt. In Nederland heb je jaarlijks recht op vier keer het aantal uren dat je per week werkt.

Dat betekent dat een werknemer die 32 uur per week werkt, 128 vakantie-uren per jaar opbouwt. Je vermenigvuldigt dus het aantal werkuren per week met 4. Voor een 40-uren werkweek krijg je dus 160 vakantie-uren.

Het is belangrijk om te begrijpen dat deze uren vervolgens worden omgerekend naar vakantiedagen. Als je werkdag gemiddeld 8 uur telt, dan deel je het totaal aantal vakantie-uren door 8 om te weten hoeveel vakantiedagen je krijgt.

2. Vakantieopbouw voor parttime werknemers

Voor parttime werknemers werkt het ietwat anders, maar het principe blijft hetzelfde: bereken eerst de vakantie-uren door de werkuren per week met 4 te vermenigvuldigen.

Als je dus 20 uur per week werkt, vermenigvuldig je dit met 4, waardoor je op 80 vakantie-uren per jaar uitkomt. Als de gemiddelde werkdag 5 uur is, betekent dit 16 vakantiedagen per jaar.

3. Betaalde vrije tijd (PTO) per uur

Als werknemer met flexibele uren bereken je de PTO-opbouw per werkuur. Je deelt het aantal opgebouwde vakantie-uren door het aantal werkelijk gewerkte uren om te bepalen hoeveel PTO jou per uur toekomt. Zo kun je met een onregelmatig werkrooster toch nauwkeurig bepalen op hoeveel vakantiedagen je recht hebt.

Stel, je hebt 80 vakantie-uren opgebouwd in een jaar en je hebt in datzelfde jaar 1000 werkelijk gewerkte uren gedraaid. Om te berekenen hoeveel PTO (betaald verlof) je per gewerkt uur hebt opgebouwd, deel je het aantal opgebouwde vakantie-uren door het aantal gewerkte uren: 80 vakantie-uren ÷ 1000 gewerkte uren = 0,08 PTO-uren per gewerkt uur.

Dit betekent dat je voor elk uur dat je werkt 0,08 uur (4,8 minuten) aan PTO opbouwt. Als je bijvoorbeeld 100 uur hebt gewerkt, heb je recht op: 100 gewerkte uren x 0,08 PTO-uren/uur = 8 PTO-uren.

Belangrijkste punten

Werknemers in Nederland hebben elk jaar recht op een minimumaantal vakantiedagen, gebaseerd op hun contracturen, met mogelijk extra bovenwettelijke dagen volgens de cao of bedrijfsregeling.

Het is belangrijk om je contract en het bedrijfsbeleid te controleren zodat je weet hoeveel verlofdagen je precies krijgt.

Vakantiedagen moeten in overleg met de werkgever worden opgenomen, dus tijdige planning is essentieel.

Online tools kunnen helpen bij het berekenen van je resterende vakantiedagen, zodat je optimaal gebruik kunt maken van je verlofrecht en volop van je vrije tijd kunt genieten.

Veelgestelde vragen

Wat zijn versnelde vakantiedagen?

Met versnelde vakantiedagen bouwt een werknemer vakantiedagen sneller op dan normaal, bijvoorbeeld vanaf de eerste dag van het dienstverband in plaats van maandelijks. Dit wordt vaak afgesproken in cao's of arbeidsovereenkomsten en is handig voor kortdurende contracten of seizoenswerk, zodat werknemers direct vakantie kunnen opnemen. Houd er wel rekening mee dat je bij versnelde opbouw aan het einde van je contract minder dagen overhoudt, omdat je ze al eerder hebt gebruikt.

Wat is het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen?

Het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen is dat wettelijke dagen (minimaal 20 dagen bij een fulltime baan) verplicht zijn volgens de wet en bedoeld zijn om uit te rusten, terwijl bovenwettelijke dagen extra zijn en door de werkgever worden aangeboden. Afspraken hieromtrent worden vaak vastgelegd in een cao of arbeidsovereenkomst. Wettelijke dagen mogen niet worden uitbetaald (behalve aan het einde van het contract), terwijl bovenwettelijke dagen soms wel uitbetaald of meegenomen kunnen worden, afhankelijk van de afspraken.

Wat wordt bedoeld met PTO?

PTO (Paid Time Off) betekent betaald verlof en is een verzamelterm voor dagen waarop een werknemer betaald vrij kan nemen, zoals vakantie, feestdagen of persoonlijke dagen. In tegenstelling tot traditionele systemen waar vakantie en ziekteverlof apart worden geregistreerd, bundelt PTO deze verlofuren vaak in één pot. Dit geeft werknemers meer flexibiliteit in hoe ze hun verlof gebruiken. Het concept komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten maar wordt ook in Nederland steeds populairder vanwege de vrijheid die het biedt.

Heb je recht op vakantiedagen als je een proefcontract hebt?

Ja, je hebt ook tijdens een proefcontract recht op vakantiedagen. In Nederland bouw je vanaf de eerste dag van je dienstverband vakantiedagen op, ook als je een proefperiode hebt. Het aantal dagen wordt berekend op basis van het aantal uren dat je werkt, evenredig aan de duur van je contract. Als je bijvoorbeeld een proefcontract van 2 maanden hebt, bouw je in die periode een evenredig deel van je jaarlijkse vakantiedagen op. Houd er wel rekening mee dat je deze dagen vaak pas kunt opnemen na afloop van de proefperiode, tenzij anders is afgesproken met je werkgever.

Bepaal je als werknemer zelf wanneer je vakantiedagen opneemt?

Nee, als werknemer bepaal je niet volledig zelf wanneer je vakantiedagen opneemt. In Nederland moet je werkgever toestemming geven voor het opnemen van vakantiedagen. Werkgevers mogen dit alleen weigeren als er een zwaarwegend bedrijfsbelang is, zoals piekdrukte of onvoldoende bezetting. Wel heb je als werknemer het recht om minimaal 2 weken aaneengesloten vakantie op te nemen, waarvan 1 week tijdens het zomerseizoen (mits je dit op tijd aanvraagt). Overleg met je werkgever is daarom belangrijk om tot een geschikte planning te komen.