Wat is belastingvrij schenken? Regels uitgelegd

Schenken zonder belasting te betalen - klinkt goed, toch? Maar wat is belastingvrij schenken precies en hoe werkt het in de praktijk? Alsmaar meer mensen willen hun kinderen, vrienden of familie graag financieel helpen zonder dat daar direct schenkbelasting over betaald hoeft te worden. Maar om binnen de grenzen van belastingvrij schenken te blijven, moet jij je natuurlijk aan regels houden.

In dit artikel geven we duidelijke en praktische voorbeelden zodat je een goed beeld krijgt van hoe belastingvrij schenken eruitziet in de praktijk.

Wat is een schenking?

Een schenking is simpel gezegd ‘iets wat iemand geeft aan een ander, zonder daar iets voor terug te krijgen’. De ontvanger hoeft dus niets te betalen of te ruilen. Met een schenking kun je bijvoorbeeld een (klein)kind, vriend of familielid blij maken.  Je kan geld schenken, maar ook spullen, zoals een auto of een kunstwerk. Het maakt niet uit of het om een groot of klein bedrag gaat, zolang het om een gift gaat.

Voorbeelden van schenkingen zijn:

• Geld op iemands bankrekening overmaken
• Een auto cadeau doen
• Een sieraad schenken

Juridisch gezien bestaat er bij een schenking altijd een akkoord tussen de schenker (degene die geeft) en de ontvanger (degene die krijgt).

Het voordeel van een schenking is dat je soms gebruik kunt maken van een schenkvrijstelling. Dit betekent dat tot een bepaald bedrag per jaar geen schenkbelasting betaald hoeft te worden. De hoogte van de vrijstelling hangt af van wie de schenking ontvangt en waarvoor het geld wordt gebruikt. In 2025 mogen ouders bijvoorbeeld € 6.713 belastingvrij schenken aan hun kind.

Een schenking moet dus aan bepaalde regels voldoen. Zo mag er geen tegenprestatie zijn en moet het om een 'vrijgevige handeling' gaan. Alleen dan wordt het als schenking gezien door de Belastingdienst.

Wie komt in aanmerking voor een belastingvrije schenking?

Belastingvrij schenken is vooral interessant voor wie op een slimme manier wil schenken aan kinderen, kleinkinderen of andere familieleden. Niet iedereen kan zomaar belastingvrij schenken of ontvangen; je dient rekening te houden met regels en vrijstellingen.

Kinderen komen het vaakst in aanmerking voor een belastingvrije schenking. Voor hen geldt bijvoorbeeld een jaarlijkse vrijstelling. Voor kinderen tussen de 18 en 40 jaar kan je soms gebruikmaken van een eenmalige verhoogde vrijstelling tot een vastgesteld bedrag. Voor kleinkinderen, andere familieleden of vrienden liggen de vrijstellingen lager. 

Wil je belastingvrij schenken aan iemand buiten je familie, dan geldt de lagere vrijstelling voor overige personen. Wanneer de bedragen boven de grens vallen, moet de ontvanger schenkbelasting betalen. Ook goede doelen met een ANBI-status mogen regelmatig belastingvrije giften ontvangen, zolang er aan de voorwaarden wordt voldaan. Belastingvrij schenken aan andere doelen blijft mogelijk zolang je binnen de grenzen van de vrijstellingen blijft.

Hieronder vind je een overzicht van de vrijstellingen (2025, indicatie):

Houd er rekening mee dat bij een belastingvrije schenking waarbij gebruik wordt gemaakt van de eenmalige verhoogde vrijstelling, de ontvanger alsnog een aangifte schenkbelasting hoort te doen, ook als het bedrag onder de vrijstelling blijft.

Wanneer moet een aangifte schenkbelasting worden gedaan?

Als je een gift ontvangt die hoger is dan de vrijstelling voor schenkbelasting, ben je verplicht om aangifte te doen bij de Belastingdienst. Blijft de schenking onder deze grenzen, dan hoef je geen aangifte schenkbelasting te doen. 

De aangifte doe je meestal digitaal via het formulier ‘Aangifte schenkbelasting’ van de Belastingdienst. Dit geldt voor iedereen die een gift krijgt boven de genoemde vrijstellingen. Je moet de aangifte doen in het jaar nadat je de schenking hebt ontvangen. Als je dus in 2025 een schenking krijgt die boven de vrijstelling uitkomt, doe je in 2026 aangifte. Met de online rekenhulp van de Belastingdienst kun je zelf controleren of en hoeveel schenkbelasting je moet betalen.

Hoe kun je nu schenken om toekomstige erfbelasting te verminderen?

Schenken bij leven is een slimme manier om erfbelasting te beperken. Door nu geld of goederen weg te geven, wordt de uiteindelijke erfenis kleiner. Jaarlijks is er een vrijstelling voor belastingvrij schenken. Iedereen mag bijvoorbeeld elk jaar een bedrag belastingvrij schenken aan kinderen, kleinkinderen of andere partijen. Voor kinderen is dit bedrag in 2025 vastgesteld op € 6.713 en voor derden op € 2.690.

Tot een paar jaar terug bestond er nog een speciale vrijstelling voor de aankoop van een eigen woning, maar deze is per 1 januari 2024 afgeschaft. Wil je een kind alsnog helpen met het kopen of aflossen van een huis? Dan kun je gebruikmaken van de eenmalige verhoogde vrijstelling waarbij je tot € 32.195 belastingvrij mag schenken. Let er wel op dat je kind tussen de 18 en 40 jaar oud moet zijn om gebruik te kunnen maken van deze vrijstelling.

Als je over deze vrijstellingen heen gaat, betaal je schenkbelasting. Het is dus belangrijk om goed te plannen en na te denken over wie je wanneer welk bedrag/item schenkt. Gebruik bijvoorbeeld een jaarlijkse overboeking om eenvoudig en zonder gedoe vermogen over te dragen. Houd hierbij altijd rekening met de regels van de Belastingdienst en let op de voorwaarden voor belastingvrij schenken.

Afschaffing jubelton per 1 januari 2024

Sinds 1 januari 2024 bestaat de jubelton niet meer. Deze vrijstelling maakte het mogelijk om een groot bedrag belastingvrij te schenken voor de aankoop van een eigen woning. Veel mensen maakten de afgelopen jaren gebruik van deze regeling.

De overheid besloot de jubelton af te schaffen, omdat het voor ongelijke situaties zorgde op de woningmarkt. Hierdoor kwam het belastingvoordeel voor het kopen van een huis vooral terecht bij mensen die al hulp van ouders of familie konden krijgen.

Vanaf 2024 geldt dus geen verhoogde vrijstelling meer die specifiek van toepassing is voor de woning. Het bedrag dat ouders eenmalig belastingvrij mogen schenken aan hun kinderen is weer gelijkgetrokken met de reguliere eenmalige schenkingsvrijstelling.

Andere vrijstellingen, zoals het jaarlijkse vrijgestelde bedrag voor kinderen of derden, blijven wel bestaan. Wie na 2024 toch wil schenken voor een huis, kan gebruikmaken van de algemene vrijstellingen. Het bedrag is weliswaar lager dan de oude jubelton, maar schenken blijft mogelijk binnen de reeds vermelde grenzen.

Belangrijkste punten

Belastingvrij schenken betekent dat iemand geld of goederen kan geven zonder dat de ontvanger schenkbelasting betaalt, mits het bedrag binnen de vrijstellingsgrenzen blijft.

De hoogte van deze vrijstellingen hangt af van de relatie tussen schenker en ontvanger en kan jaarlijks veranderen.

Als een schenking boven de vrijstelling uitkomt, betaalt de ontvanger alleen belasting over het bedrag dat boven de vrijstelling ligt.

Het is belangrijk om de actuele regels te controleren en grotere schenkingen te melden bij de Belastingdienst om onverwachte kosten te voorkomen.

Veelgestelde vragen

Mogen ouders afzonderlijk belastingvrij schenken aan een kind?

Ja, ouders mogen elk afzonderlijk een belastingvrije schenking doen aan hun kind, maar voor de schenkbelasting worden ouders juridisch als één schenker gezien. Dit betekent dat het belastingvrije bedrag (de jaarlijkse vrijstelling) slechts één keer geldt voor schenkingen van beide ouders samen, ongeacht of zij samen of apart schenken. Als beide ouders dus afzonderlijk een bedrag schenken, worden deze bedragen bij elkaar opgeteld en samen getoetst aan de vrijstelling. Alleen het bedrag boven die gezamenlijke vrijstelling is belast.

Moet je een aangifte schenkbelasting doen wanneer je van meerdere personen een schenking ontvangt?

Je hoeft alleen aangifte schenkbelasting te doen als je van één schenker in een kalenderjaar meer ontvangt dan de vrijstelling die voor die schenker geldt. Ontvang je van meerdere personen schenkingen, dan bekijkt de Belastingdienst elke schenking apart per schenker. Zolang je van elke afzonderlijke persoon een bedrag ontvangt dat binnen hun vrijstellingsgrens blijft, hoef je geen aangifte te doen. Pas als je van een bepaalde persoon (zoals je ouders, die als één schenker tellen) meer ontvangt dan de vrijstelling voorschrijft, ben je verplicht om aangifte te doen voor die schenking.

Mag je als ouder belastingvrij schenken wanneer je kind dure studies onderneemt?

Ja, ouders mogen eenmalig belastingvrij een hoger bedrag schenken aan hun kind voor een dure studie, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. In 2025 bedraagt deze eenmalige verhoogde vrijstelling voor een dure studie €  67.064. Het kind (of diens partner) moet op het moment van de schenking tussen de 18 en 40 jaar zijn, en de studie moet aantoonbaar leiden tot hoge studiekosten (zoals collegegeld, studiemateriaal en verblijf). 

Moet een belastingvrije schenking notarieel worden vastgelegd?

Een belastingvrije schenking hoeft niet per se notarieel te worden vastgelegd. Een schenking kan ook mondeling of via een gewone (onderhandse) schriftelijke overeenkomst plaatsvinden. Toch is het vaak verstandig om een schenking schriftelijk vast te leggen, vooral bij grotere bedragen of als je gebruikmaakt van een eenmalige verhoogde vrijstelling, zoals voor een dure studie. In sommige gevallen is een notariële akte wél verplicht, bijvoorbeeld bij een schenking onder voorwaarden (zoals terugvorderingsclausules of een schenking op papier). Een schriftelijke vastlegging voorkomt misverstanden en is nodig als bewijs bij de Belastingdienst.

Hoe wordt de waarde bepaald van een niet-monetaire schenking?  

De waarde van een niet-monetaire schenking, zoals een kunstwerk, auto, of aandelen, wordt bepaald op basis van de economische waarde op het moment van de schenking. Dit is de prijs die het object zou opleveren bij verkoop op de vrije markt. Voor sommige goederen, zoals een huis of aandelen in een bv, gelden specifieke regels of moet een taxatie of waardebepaling worden gedaan. De ontvanger van de schenking moet deze waarde gebruiken voor de aangifte schenkbelasting. Als de Belastingdienst de opgegeven waarde te laag vindt, kan zij een correctie of herwaardering opleggen.