Een overzicht van wetswijzigingen

Veranderingen horen onvermijdelijk bij de wetgeving, en 2024 was dan ook een jaar vol interessante wijzigingen. Of het nu gaat om belastingen, arbeidswetgeving of andere juridische aspecten, er valt veel te ontdekken. Wie zijn zaken op orde wil houden, blijft dus beter goed op de hoogte van deze updates.

 In dit artikel belichten we enkele belangrijke wijzigingen die per 1 januari 2024 ingingen. 

Belangrijke juridische veranderingen in werkgelegenheid

In 2024 onderging de werkgelegenheid in Nederland enkele belangrijke veranderingen. Deze wijzigingen betroffen onder andere het minimumloon, een nieuwe manier van loonuitbetaling en belastingvoordelen voor reiskosten en openbaar vervoer.

1. Stijging van het minimumloon

Per 1 januari 2024 is het wettelijk minimumloon in Nederland verhoogd met 3,75%. Dit betekent dat werknemers in alle sectoren een hoger basissalaris ontvangen. Deze verhoging is ingevoerd om ervoor te zorgen dat werknemers een eerlijkere compensatie krijgen die beter aansluit bij de hedendaagse levensstandaard. De verhoging heeft invloed op verschillende uitkeringen en toeslagen die aan het minimumloon zijn gekoppeld, waaronder de bijstandsuitkering.

2. Invoering van het uurloon

De invoering van een wettelijk uurloon vanaf 2024 maakte een einde aan de ongelijkheid tussen werknemers die fulltime en parttime werken. De oude methode, waarbij het minimumloon per maand werd berekend, kon leiden tot verschillen in uiteindelijke verdiensten per uur. Met het nieuwe uurloon ontvangt iedere medewerker, ongeacht het aantal gewerkte uren per week, een eerlijk uurloon. Deze verandering ondersteunt de transparantie en gelijkheid op de arbeidsmarkt.

3. Verhoging belastingvrije reiskostenvergoeding

De belastingvrije reiskostenvergoeding is vanaf 2024 verhoogd. Werknemers die reizen voor hun werk kunnen genieten van hogere onbelaste vergoedingen. Deze verhoging is bedoeld om de werkelijke kosten van woon-werkverkeer beter te dekken. Bedrijven kunnen ervoor kiezen om deze vergoeding in te stellen zonder dat medewerkers daarover belasting moeten betalen. Dit biedt werknemers meer financiële ruimte en is vooral voordelig voor wie ver van de werkplek woont.

4. Belastingvrije openbaarvervoerskaart (OV-kaart)

Werkgevers hebben vanaf 2024 de mogelijkheid om een belastingvrije openbaarvervoerkaart aan hun werknemers te verstrekken. Dit maakt het gebruik van trein, bus en andere vormen van openbaar vervoer aantrekkelijker en heeft geen fiscale gevolgen voor de werknemer. De maatregel ondersteunt duurzaam reizen en vermindert de afhankelijkheid van eigen vervoer, wat kan resulteren in minder verkeersopstoppingen en een schoner milieu. Deze OV-kaart kan ook de kosten drukken voor werknemers die tot voor kort zelf hun reiskosten betaalden.

Belangrijke juridische veranderingen voor freelancers en kleine bedrijven

In 2024 kregen freelancers en kleine bedrijven in Nederland te maken met een aantal juridische veranderingen. Deze wijzigingen raakten onder meer belastingvoordelen en verplichtingen op het gebied van veiligheid en milieu.

1. Verplichting tot afvalopruimdienst

Vanaf 2024 moeten freelancers die in bepaalde sectoren werken rekening houden met nieuwe verplichtingen op het gebied van afvalbeheer. Dit betekent dat zij verantwoordelijk zijn voor het correct opruimen en afvoeren van afval dat voortkomt uit hun bedrijfsactiviteiten. Dit moet recycling en duurzaamheid ten goede komen. Vooral in de bouw en productie zijn aanpassingen vereist, omdat deze sectoren aanzienlijke hoeveelheden afval produceren. Er kunnen boetes worden opgelegd als zij niet aan deze regelgeving voldoen.

2. Lagere zelfstandigenaftrek

De zelfstandigenaftrek voor zzp'ers werd in 2024 verlaagd naar € 3.750. Dit betekent dat zelfstandigen minder belanstingvoordeel hebben, wat hun netto-inkomen kan beïnvloeden. De overheid voert deze maatregel in om het verschil tussen zelfstandigen en werknemers in vast dienstverband te verkleinen. Hoewel dit initieel voor een hogere belastingdruk kan zorgen, is het de bedoeling dat het bijdraagt aan een gelijk speelveld voor alle werkenden.

3. Einde van vroegbetalingskorting

Freelancers en kleine bedrijven verliezen de mogelijkheid om korting te krijgen voor het vroegtijdig betalen van belastingen. Deze wijziging is bedoeld om het belastinginningsproces te uniformeren. Zonder vroegbetalingskorting moeten bedrijven hun cashflow goed in de gaten houden om onverwachte belastinguitgaven op te kunnen vangen. Dit kan de financiële planning en liquiditeit van bedrijven op korte termijn beïnvloeden.

4. MKB-winstvrijstelling

De MKB-winstvrijstelling daalde in 2024 naar 12,7%. Dit percentage van de winst mag belastingvrij worden gehouden. Kleine ondernemingen en zzp'ers moeten daardoor mogelijk hogere belastingen betalen over hun bedrijfswinsten. Hoewel dit een uitdagende aanpassing kan zijn, moet dit freelancers stimuleren om strategisch te plannen en een gezonde bedrijfsvoering te waarborgen. Door in te zetten op efficiëntie en winstmaximalisatie, zullen ze ongunstige wijzigingen kunnen opvangen.

5. Lagere belasting op derdenfondsen

Vanaf 2024 betalen ondernemers minder belasting op fondsen die voor derden worden beheerd. Deze verandering biedt een vrijstelling of verlaging van tarieven voor specifieke soorten inkomsten die verder buiten de kernactiviteiten vallen. Voorheen was deze belasting hoger, waardoor het beheer van dergelijke fondsen duurder werd. Deze aanpassing komt vooral bedrijven die vaak met dit soort financiële structuren werken ten goede.

6. Verplichte veiligheidscoördinator in bouwprojecten

Voor alle bouwprojecten groter dan een bepaalde omvang moet vanaf 2024 een veiligheidscoördinator worden aangesteld. Deze wetswijziging is bedoeld om de veiligheid op bouwplaatsen te garanderen en ongelukken te voorkomen. De coördinator zorgt ervoor dat de naleving van de veiligheidsprotocollen en regelgeving in de praktijk wordt gebracht. Hoewel dit een extra kostenpost voor bouwbedrijven is, kan het de kwaliteit en veiligheid van projecten aanzienlijk verbeteren. Dit kan op zijn beurt leiden tot een hogere tevredenheid bij opdrachtgevers en medewerkers.

Belangrijke juridische veranderingen in de horeca

In 2024 vonden enkele cruciale wijzigingen plaats binnen de horecawetgeving. Het is cruciaal dat horecaondernemers op de hoogte blijven van deze veranderingen, zodat ze kunnen voldoen aan de nieuwe eisen.

Verbod op plastic wegwerpartikelen

Sinds 2024 is er een duidelijk verbod ingesteld op het gebruik van plastic wegwerpartikelen binnen de horeca. Dit verbod is een belangrijke stap richting duurzaamheid en een verlaagde milieu-impact. Restaurants en cafés mogen geen plastic bestek, borden of rietjes meer aanbieden aan hun klanten. Alternatieven, zoals biologisch afbreekbare materialen of herbruikbare opties, worden gestimuleerd. Deze verandering dwingt ondernemers om creatief te kijken naar hun aanbod en hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Deze wetgeving maakt ook de consumenten meer bewust van hun rol in het reduceren van plastic afval.

Belangrijke juridische veranderingen in huisvesting en huur

Vanaf 1 juli 2024 wijzigden enkele belangrijke juridische aspecten binnen de woning- en huurmarkt. Deze wijzigingen richten zich vooral op de bescherming van huurders en de uitbreiding van kansen binnen het middensegment.

1. Nieuwe sociale huurplafond

Er is een nieuw plafond ingesteld voor sociale huurwoningen zodat ze betaalbaar zullen blijven voor gezinnen met een lager inkomen. Dit plafond beperkt de maximale huurprijs tot een specifiek bedrag dat rekening houdt met de inkomensnormen. Ook de gereguleerde huur wordt uitgebreid naar het middensegment, met een grens tot en met 186 punten. 

Met deze maatregel beoogt men de markt toegankelijker te maken. Huurders genieten nu meer bescherming tegen buitensporige huurstijgingen, wat helpt om betaalbare woningen voor verschillende inkomensgroepen te verzekeren. Dit biedt zekerheid aan zowel nieuwe huurders als bestaande bewoners van sociale huurwoningen.

2. Huurverhogingslimiet per 1 juli 2024

Er is ook een limiet ingesteld op de jaarlijkse huurverhoging. Vanaf 1 juli 2024 kunnen huurders rekenen op een maximale huurverhoging die slechts een kleine, vaste procentuele stijging inhoudt. Dit zorgt voor meer stabiliteit en voorspelbaarheid binnen de huurmarkt.

De nieuwe regulering geeft huurders extra bescherming, doordat verhuurders niet zomaar de huur fors kunnen verhogen. Dit draagt bij aan de betaalbaarheid en leefbaarheid van woningen, vooral in stedelijke gebieden waar de huurmarkt vaak onder druk staat. Zo blijft het voor meer mensen mogelijk om in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen zonder onverwachte financiële lasten.

Belangrijke juridische veranderingen in familierecht

In 2024 werden aanzienlijke wijzigingen doorgevoerd in het familierecht. Belangrijke veranderingen waren de introductie van de dubbele achternaam voor kinderen en de verhoging van alimentatiebedragen.

1. Optie tot dubbele achternaam voor kinderen

Vanaf 1 januari 2024 kunnen ouders in Nederland ervoor kiezen om hun kinderen een dubbele achternaam te geven. Deze verandering biedt ouders meer flexibiliteit en keuzemogelijkheden bij de naamgeving van hun kinderen. Dit initiatief ontstond uit de behoefte om de identiteit van beide ouders in de naamgeving te weerspiegelen.

Ouders kunnen kiezen voor een combinatie van beide achternamen, waarbij ze zelf de volgorde en samenvoeging bepalen. Deze verandering komt voort uit de groeiende diversiteit in gezinsstructuren en culturele achtergronden. Het stelt ouders in staat om hun erfgoed en identiteit beter over te brengen op hun kinderen.

Bij de geboorte van een kind moeten ouders hun keuze tijdig aangeven bij de burgerlijke stand. Bestaande geboorteregistraties worden niet automatisch aangepast, en een verzoek tot naamswijziging moet via de gemeentelijke procedures worden aangevraagd.

2. Verhoging van alimentatie

Ook de alimentatiebedragen zijn herzien en begin 2024 werd een verhoging ingevoerd. Deze verhoging is bedoeld om de kosten van het levensonderhoud beter te laten aansluiten bij de huidige economische omstandigheden. Het inflatiepercentage en de stijgende kosten van levensonderhoud hebben een directe invloed gehad op deze aanpassing.

De nieuwe alimentatiebedragen zijn bedoeld om kinderen te voorzien van adequate materiële ondersteuning. Bij de vaststelling van het alimentatiebedrag wordt rekening gehouden met zowel het inkomen van beide ouders als de specifieke behoeften van het kind of de kinderen. 

Ouders worden aangemoedigd om in gezamenlijk overleg tot een eerlijke regeling te komen die in het belang is van het kind/de kinderen en beide ouders. Deze regels zijn van toepassing op nieuwe regelingen en bestaande gevallen waar wijzigingen mogelijk zijn. Het is raadzaam dat ouders zich goed laten informeren over de nieuwe regelgeving, zodat ze adequaat kunnen inspelen op de veranderingen.

Belangrijke juridische veranderingen in vergunningen en regelgeving

In 2024 zijn belangrijke wijzigingen doorgevoerd op het gebied van vergunningen en regelgeving. Deze veranderingen hebben vooral invloed op de aanvraag en het beheer van vergunningen.

Gecentraliseerd vergunningssysteem via het Omgevingsloket

Met de recente wijzigingen is er nu een gecentraliseerd digitaal loket voor vergunningaanvragen: het Omgevingsloket. Dit systeem vereenvoudigt het proces voor zowel nieuwbouw- als verbouwprojecten. Aanvragers kunnen nu alle benodigde documenten en gegevens via één platform indienen, wat hen tijd en administratieve rompslomp bespaart. Het Omgevingsloket zorgt dus voor meer transparantie en efficiëntie. Het systeem is bovendien ontworpen met het oog op flexibiliteit, zodat toekomstige aanpassingen eenvoudig door te voeren zijn. Door slimme integraties met andere diensten kunnen gebruikers sneller feedback ontvangen, wat bijdraagt aan een vlottere besluitvorming.

Juridische veranderingen geïntroduceerd op 1 juli 2024

Op 1 juli 2024 zijn er verschillende belangrijke juridische veranderingen doorgevoerd. Deze wijzigingen hebben impact op onder andere huurcontracten, minimumloon en kinderopvang. Een goed begrip van deze veranderingen is essentieel om goed voorbereid te zijn op de nieuwe wettelijke kaders.

1. Verbod op tijdelijke huurcontracten

Vanaf 1 juli 2024 geldt er een verbod op het afsluiten van nieuwe tijdelijke huurcontracten. Dit betekent dat verhuurders niet langer tijdelijk onderdak kunnen aanbieden zonder perspectief op een langdurige overeenkomst. Deze wetswijziging is bedoeld om huurders meer zekerheid en stabiliteit te bieden. Verhuurders moeten zich nu focussen op het afsluiten van langdurige huurovereenkomsten, met als doel een eerlijker speelveld te creëren binnen de huurmarkt.

2. Wet betaalbare huur

De Wet betaalbare huur is sinds 1 juli 2024 van kracht. Deze wet stelt extra eisen aan de huurprijsontwikkeling en moet woningen toegankelijker maken voor iedereen. De overheid streeft er met behulp van het nieuwe WWS(O) naar om buitensporige huurverhogingen te beperken. Dit beschermt huurders tegen excessieve kosten en bevordert betaalbaarheid binnen de huizenmarkt.

3. Hoger minimumloon

Het minimumloon voor werknemers van 21 jaar en ouder is gestegen naar € 13,68 per uur. Deze verhoging is bedoeld om de koopkracht van werknemers te verbeteren en is onderdeel van bredere sociale hervormingen. Het effect van deze verhoging is ook zichtbaar in gerelateerde uitkeringen. Werkgevers dienen hun salarissen en loonadministratie dienovereenkomstig aan te passen om aan de nieuwe wettelijke vereisten te voldoen.

4. Kwaliteitsnormen voor kinderopvang

Nieuwe kwaliteitsnormen voor kinderopvang zijn ingevoerd. Deze maatregelen richten zich op het waarborgen van hogere standaarden in de zorg en ontwikkeling van kinderen. De aanpassingen zijn gericht op het verbeteren van de pedagogische kwaliteit en de veiligheid binnen kinderdagverblijven. Ouders krijgen hierdoor meer vertrouwen in de aangeboden kinderopvang die bijdraagt aan een betere start voor jonge kinderen.

5. Verbod op tabaks- en vapesverkoop in supermarkten

Supermarkten mogen geen tabak en vapes meer verkopen sinds 1 juli 2024. Deze maatregel is onderdeel van een breder initiatief om roken en vapen te ontmoedigen. Het doel is om de volksgezondheid te verbeteren door de beschikbaarheid van deze producten te beperken. Consumenten moeten nu gespecialiseerde winkels bezoeken voor de aankoop van tabaks- en vapeproducten.

6. Aangehechte doppen op plastic flessen

Alle plastic flessen moeten verplicht zijn uitgerust met aangehechte doppen. Dit nieuwe voorschrift is ontworpen om zwerfvuil te verminderen en recycling te bevorderen. Fabrikanten en distributeurs zijn verantwoordelijk voor het naleven van deze milieuregeling. Dankzij de maatregel kunnen doppen niet langer als afval achterblijven in de natuur, wat bijdraagt aan een schoner milieu.

Belangrijke punten

In 2024 werden belangrijke wijzigingen doorgevoerd in de wet- en regelgeving, waaronder de lagere zelfstandigenaftrek, die een grote impact heeft op kleine en middelgrote ondernemingen. 

Ook de gedeeltelijke terugdraaiing van de mkb-winstvrijstelling kan de belastingvoordelen voor kleine en middelgrote ondernemingen beïnvloeden, waardoor ondernemers hun fiscale planning nog zorgvuldiger moeten beheren.

Verhuurders moeten vanaf 2024 rekening houden met een verbod op tijdelijke huurcontracten en de Wet betaalbare huur, twee wetswijzigingen die de huurder meer zekerheid moeten bieden. 

Wie een vergunning voor een nieuwbouw- of verbouwproject wenst aan te vragen, moet zich vanaf 2024 wenden tot het Omgevingsloket, een gecentraliseerd vergunningssysteem. 

Veelgestelde vragen

Wie regelt de aanvraag van een belastingvrije OV-kaart voor werknemers? 

De aanvraag van een belastingvrije OV-kaart voor werknemers wordt doorgaans geregeld door de werkgever. De werkgever sluit een overeenkomst met een vervoersmaatschappij of mobiliteitsaanbieder en verstrekt de OV-kaart aan de werknemer als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden. Dit kan in de vorm van een abonnement, een mobiliteitskaart of een vergoeding voor een persoonlijke OV-kaart. De werknemer hoeft de kaart zelf meestal niet aan te vragen, tenzij anders afgesproken. Voorwaarde voor de belastingvrije verstrekking is dat de kaart (deels) wordt gebruikt voor zakelijke reizen, zoals woon-werkverkeer. De werkgever zorgt ook voor de juiste administratie om aan de fiscale regels te voldoen.

Hoe wordt naleving van de verplichting tot afvalopruimdienst van kleine bedrijven gecontroleerd? 

De naleving van de verplichting tot afvalopruimdienst voor kleine bedrijven wordt gecontroleerd door de gemeente of afvalbeheerder. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het handhaven van de regels rondom afvalinzameling en -verwerking. Kleine bedrijven moeten ervoor zorgen dat ze hun afval op de juiste manier scheiden en afvoeren, bijvoorbeeld via de gemeentelijke afvaldienst of een erkende afvalverwerker. De gemeente kan controles uitvoeren, bijvoorbeeld door inspecteurs die bedrijven bezoeken of door meldingen van andere bedrijven of burgers. Als een bedrijf niet voldoet aan de verplichtingen, kan de gemeente boetes opleggen of andere maatregelen treffen om naleving af te dwingen. Daarnaast zijn bedrijven verplicht om bewijs van hun afvalverwerking te bewaren, zodat ze kunnen aantonen dat ze voldoen aan de wetgeving.

Wat is de zelfstandigenaftrek?

De zelfstandigenaftrek is een fiscale aftrekpost in Nederland die bedoeld is voor ondernemers die voldoen aan het zelfstandig ondernemerschap en minstens 1.225 uur per jaar aan hun bedrijf besteden. Deze aftrek verlaagt het belastbare inkomen, waardoor ondernemers minder belasting hoeven te betalen. De zelfstandigenaftrek geldt voor zowel eenmanszaken als andere rechtsvormen van zelfstandige ondernemers. In 2023 bedroeg de zelfstandigenaftrek nog € 5.030. Dit bedrag zal echter de komende jaren geleidelijk worden verlaagd. De zelfstandigenaftrek is alleen beschikbaar voor ondernemers die voldoen aan het urencriterium en geen andere belastingvoordelen kunnen toepassen die de belastingdruk verder verlagen.

Wat is de vroegbetalingskorting?

De vroegbetalingskorting is een belastingvoordeel dat bedrijven en ondernemers kunnen ontvangen als ze hun belastingaanslag vóór een bepaalde datum betalen. Dit kan bijvoorbeeld gelden voor de omzetbelasting (btw) of de inkomstenbelasting. De korting wordt verleend om belastingbetalers aan te moedigen om hun belastingverplichtingen sneller te voldoen, wat de belastingdienst helpt om sneller de nodige middelen te innen. De hoogte van de vroegbetalingskorting kan variëren afhankelijk van het type belasting en de specifieke voorwaarden die het belastingjaar met zich meebrengt. In Nederland is deze korting een manier om belastingbetalers financieel te stimuleren om op tijd te betalen, zodat ze minder rente of boetes hoeven te betalen.

Wat is de MKB-winstvrijstelling?

De MKB-winstvrijstelling is een belastingvoordeel voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) in Nederland. Het houdt in dat een deel van de winst van een ondernemer wordt vrijgesteld van belasting. De MKB-winstvrijstelling is bedoeld om de belastingdruk voor kleine ondernemers te verlichten. Dit gebeurt door een percentage van de winst niet mee te nemen in de berekening van het belastbare inkomen. De vrijstelling geldt voor ondernemers die in een eenmanszaak of bepaalde andere rechtsvormen werken en is een stimulans voor het ondernemerschap. Het voordeel van de MKB-winstvrijstelling varieert afhankelijk van de winst van de ondernemer en wordt toegepast naast andere aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek.